Ik werk hier – ik zet mijn hersens uit, ik zet mijn hart uit en ik pak hier zoveel mee als ik maar kan.
Zoveel mogelijk van jullie geld.
Meer moet ik van jullie niet hebben.
Niets.
Alleen jullie geld.
Jullie stink euro’s.
Meer moeten jullie van mij toch ook niet hebben.
Dan alleen mijn lijf dat zich kapot werkt.
Jullie geven niets om mij. Ik geef niets om jullie.
Wees gerust.
Zodra ik genoeg heb, bouw ik daar een huis.
Zodra ik genoeg heb, ben ik hier weg.
Zodra ik genoeg heb, zijn wij van elkaar af.

Ben maar niet bang.
Gewoon even doorbijten.
Jullie, en ik.

Moeland – Rijk van de Armen

Moeland – Rijk van de Armen is een multidisciplinaire documentair theatervoorstelling over arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europese landen, de zogenaamde M.O.E.-landers. Moeland is een mix van kunst en actualiteit. De voorstelling belicht allerlei aspecten van het eeuwenoude verschijnsel migratie: waarom verkassen mensen, al dan niet tijdelijk? Wat bezielt hen? Wat levert het op? Voor wie? Mensen vertrekken weliswaar, maar komen ze ook ergens aan?

Bekijk de trailer en de teaser van Jenny van den Broeke.

Moeland is gemaakt op het ritme van een katholieke mis en toont onder meer een serie mini-portretten van een groep Polen in een oud winkelpand. Schrijver Peter Dictus liet zich daartoe inspireren door de huidige bewoners van zijn voormalig ouderlijk huis en zijn herinneringen aan dezelfde vertrekken.
De voorstelling vertelt geen doorlopend of afgerond verhaal. Daarvoor is de thematiek te actueel en nog volop in beweging. Om die reden is Moeland een collage van beeld en geluid. De verhalen worden verteld met spel, dans, muziek en film; uitgevoerd door ruim 30 spelers en dansers. De toon is betrokken en met gevoel voor humor.

Moelanders in Zundert

Zundert is het dichtst bevolkte gebied van Nederland, als het gaat om arbeidsmigranten afkomstig uit Midden- en Oost-Europa (CBS 2011). Volgens de gemeente wonen er hier zo’n 2500, dat is bijna 12% van de lokale bevolking. Andere schattingen lopen zelfs op tot 4000 personen. Daar kun je, letterlijk en figuurlijk, niet omheen.
Het Zunderts Toneel wil met Moeland de nieuwe dorpsgenoten een gezicht geven door hun verhaal te vertellen. En dat van de lokale bevolking. De voorstelling kent een randprogramma met onder meer educatie voor het voortgezet onderwijs, een fietstocht, een kookavond en een foto-expositie.

Moeland gaat verder waar Anna (2007) eindigde: met de komst van de Polen, Roemen en Bulgaren in Zundert. Peter Dictus, initiatiefnemer van Moeland: “De ene mens blijft, de ander vertrekt. In Anna vroeg ik me al af wat er voor nodig moet zijn om huis en haard te verlaten en elders je heil te gaan zoeken. Nu vind ik het vooral fascinerend om te zien wat er gebeurt als er zulke grote aantallen ‘vreemdelingen’ opduiken. Hoe we met z’n allen dan vaak de andere kant opkijken. Die zogenaamde allochtonenproblematiek waarmee ook een dorp als Zundert worstelt, is ooit begonnen met de komst van een handjevol Marokkanen. Nu woont en werkt hier een veelvoud aan nieuwe buitenlanders. Dat vind ik fascinerend, dan ben ik benieuwd hoe dat gaat, hoe dat afloopt”.

Moeland was te zien op 14-15-16, 21-22-23 en 26-27-28-29 september 2012, voor ruim 1300 bezoekers.

spel en dans
Mieke Bastiaansen, Katja Bol, Corrie Broks / Monique Drent, Teunie de Brouwer, Wendy Coremans, Danniëlla Daamen, Paul van Gestel, Liesbeth Geuzinge,  Pim Griens, Yza Hanegraaf, Ellen Hendrickx, Peter van der Heijden, Mara den Heijer, Linde den Heijer, John Jacobs, Iris Lamers, Jim Mertens, Ronald Meulenberg / Ard Westhof, Anne Mutsters, Marlies Nelemans, Sem Nouws, Irma Rens, Kees van Riel, Jack Span, Rimanta Tavoraite, Rianne Verhaeren, Veronica Willemsen, Ruud van de Wouw
m.m.v. Rytis Kučas, Rūta Liutkevičiūtė

stemmen
Victor Choparinov, Sam Dictus, Kasia Lenart, Paul Pinson, Elīna Ruska, Patrycja Świerkosz, Rimanta Tavoraite

concept, scenario en teksten Peter Dictus
regie Koen Schyvens / Het Zunderts Toneel
choreografie Anne Mutsters & Peter van der Heijden (StadZ)
muziek en geluidsbeeld Martijn Kersten (Enigstkind Producties)
film Jenny van den Broeke en Louk van Kalmthout (Studio APVIS)
fotografie Riet Pijnappels
toneelbeeld en vormgeving Johan van Trijp en Liesbeth Godrie
lichtontwerp Marc Joosen

projectietechniek René Zagers
theatertechniek Marc Joosen, Harry Verdaasdonk, Arjan van Tricht; IDAK Etten-Leur, René Geerts (RENA)

geluidsopnames Stefan Verster
accordeon en boventoonzang Wim Dictus
filmassistentie Dominique Beens
repetitieassistentie Bart Mathijssen
theaterassistentie Regis Nelemans
stagiaire vormgeving Anouk van Ham
technische assistentie (water- en elektrotechniek) Toon van Aert, Kees van den Buys, Gerry van de Wouw
advies veiligheid Ad van Loon

productie Bep Verdaasdonk, Harry van de Ven, John Jacobs, Peter Dictus
publiciteit Marleen Huijbregts m.m.v. Claudia Vissers
grafische vormgeving affiche/flyer Anne Geene
grafische vormgeving programmaboek Marc van Beek (C Plus Reclame)
drukwerk Uitgeverij – Drukkerij Vorsselmans
scènefotografie Riet Pijnappels

coproducent Theaterbedrijf PEES (Stichting ONS Theaterproducties, Tilburg)

samenstelling en productie randprogrammering Liesbeth Godrie, Irma Rens, Mieke Bastiaansen, Daniëlla Adriaensen
organisatie foto-expositie Carl van Kuyck

Moeland wordt financieel ondersteund door
Fonds voor Cultuurparticipatie
Kunstbalie
Prins Bernhard Cultuurfonds Noord-Brabant
Buurtcultuurfonds 2018Brabant
Gemeente Zundert
Thuisvester
Rabobank De Zuidelijke Baronie

met medewerking van
Uitgeverij – Drukkerij Vorsselmans
C Plus Reclame
De Zundertse Bode
Wereldpodium

met dank aan
alle informanten
Toon en Wies van Aert
Ankie Dockx en Kasia Lenart (Katowice)
Bert en Angelique Kemmeren
Toon en Nettie van den Berg
Piet en Addie Hendrickx
Johan en Christel Vermeeren
John en Ria Frijters
Ad Evers, Jaap Hoekman
Frans Mutsters
Ruud Peeters
Kees van Kuijck
Bernard Jussen
Bram van Poppel
Hanna ’t Hart-Waslicka

Buurtschap Veldstraat
CultuurCentrum Zundert
Vincent van GoghHuis
Stichting Rotor
Mencia Sandrode: Paul Jankowski, Chris Vermeeren
Gemeente Zundert: Vincent van Ballegooijen, Caroline de Bruijn, Sanne Bijlsma, Maartje de Ridder

Food Enjoyce: Joyce Nelemans, Paula Rens
Drankenhandel Jack Roovers
Café Schuttershof, Klein-Zundert
vdBuijsInstall
Multimate Zundert
’t Muizepuntje, Achtmaal
Plus Supermarkt Rijsbergen
Boomkwekerij Richard de Bie
Vaste Plantenkwekerij A.M. Marijnissen
Hotel Eetcafé De Roskam
Albert Heijn Zundert
La Poubelle, Tilburg
Treeport
Goodmorning: Eric Verdonk

Bep Verdaasdonk (voor het idee van de katholieke mis)
Jan de Bruijn (voor ‘zien-beleven-plaatsen’en ‘nieuwe stapeltjes maken’)

Productie archief